فهرست
جرثقیل برقی Hoist در واقع نوعی از جرثقیل سقفی با اتصال از نوع قلابی (2 کاره) و یا اتصال با کالسکه یا ترولی (4 کاره) می باشد. جرثقیل برقی 2 کاره نیاز به یک قلاب یقفی برای اتصال و جرثقیل برقی 4 کاره نیاز به یک ریل سقفی که گاهی بصورت دروازه ای و ریل ثابت گردان است اتصال پیدا می کند. از برند های معتبر تولید کننده جرثقیل های برقی می توان به برند کیتو KITO ژاپن، دماگ DEMAG آلمان و الفانت Elephant ژاپن اشاره نمود.
جرثقیل برقی اغلب بصورت برق سه فاز تولید می شود اما در کاربری های سبکتر و تا ظرفیت لیفتینگ 5 تن برخی از برند ها به تولید جرثقیل های تک فاز برقی که با برق شهری و حتی با برق تولیدی ژنراتور ها کار می کنند نیز می پردازند. جرثقیل های برقی تک فاز دارای موتور الکتریکی در سایز بزرگتری هستند تا به جبران کاهش ولتاژ اتصالی بپردازند.
جرثقیل برقی از نوع زنجیری معمولا با نیروی محرکه برق 3 فاز تولید و عرضه میشوند. هر چند جرثقیل برقی بطور کلی شامل جرثقیل های سیم بکسلی نیز میشوند که در تناژ مختلف و با برندهای مختلفی من جمله دماگ موجود می باشند. استاندارد تولید جرثقیل برقی بسیار دقیق می باشد و از این رو حتی محصولات چینی نیز دارای طول عمر بسیار بالایی می باشند. جرثقیل های برقی انتخاب مناسبی برای حمل و لیفت اجسام بالاخص در محیط های کارگاهی که فضا کوچک بوده و ارتفاع سقف کم می باشد محسوب میشوند
جرثقیل های برقی ساختمان چندان پیچیده ای ندارد چرا که نیاز به یک مکانیزه چرخشی برای به حرکت در آوردن شفت و چرخدنده مرکزی دارند و زنجیری برای حمل بار. برای گردش چرخدنده و شفت در ساختمان جرثقیل برقی از یک الکتروموتور معمولا 3 فاز استفاده میشود که متناسب با جرثقیل برقی از نظر توان و سرعت انتخاب شده است. کنترل سرعت و حرکت این موتور توسط دسته کنترل که یکی دیگر از اجزای جرثقیل برقی می باشد صورت میپذیرد که نقش خاموش و روشن کردن و کنترل سرعت در مورد استفاده از موتور 2 سرعته و یا چند سرعته صورت میگیرد. دو زنجیر بکار رفته در ساختار جرثقیل برقی نیز یکی دارای تنسایل پایین بوده و فقط نقش گرداننده را داشته و دیگری متصل به قلاب بار بوده و نقش حمل بار را ایفا می کند که دارای تنسایل بالایی نیز می باشد
جرثقیل برقی سیم بکسلی و زنجیری در یک رنجی از تناژ حدود 0.5 الی 10 تن موارد استفاده مشترک دارند چرا که برای کاربری های با تناژ بالاتر بیشتز ار جرثقیل برقی سیم بکسلی استفاده شده و مورد استفاده جرثقیل برقی زنجیری محدود تر می باشد. در کل مواردی برای مقایسه دو ساختار جرثقیل برقی وجود دارد که در زیر به آن می پردازیم.
جرثقیل های برقی سیم بکسلی به سبب گردش سیم بکسل بر روی یک درام نیاز به هزینه بیشتری برای خرید دارند چرا که تکنولوژی ساخت دروام برای جلوگیری از جمع شدن هزینه بر می باشد. از نظر دسته کنترل و موتور هر دو ساختار جرثقیل برقی دارای ساختمان یکسان هستند و بجای درام در جرثقیل زنجیری پس از جمع شدن زنجیر داخل یک محفظه معمولا پلاستیکی قرار میگیرد.
جرثقیل های زنجیری هزینه حفظ و نگهداری و تعمیرات کمتری نسبت به جرثقیل برقی سیم بکسلی دارند چرا که طول عمر سیم بکسل از زنجیر کمتر بوده و قیمت سیم بکسل نیز بالا می باشد..
جرثقیل های زنجیری دارای سرعت لیفتینگ پایینتری نسبت به جرثقیل برقی سیم بکسلی هستند چرا که از مگانیزم انتقال قدرت از دنده اسپراکت بزرگ بر روی دنده اسپراکت کوچک بهره می برند.
تعداد تولید کنندگان جرثقیل برقی زنجیری در دنیا بیشتر بوده و تنوع کاربری و برند در آن بسیار زیاد می باشد و از این لحاظ آپشن های متنوع تری در اختیار کاربران قرار می دهد.
هر زمان جمع شدن سیم بکسل بر روی درام جرثقیل برقی سیم بکسلی بار اندکی به سمت جلو معادل طول درام هدایت میشود که این انتقال افقی یکی از معیب این دسته از جرثقیل ها محسوب میشود.
جرثقیل های برقی موتور بسیار قدرتمندی دارند که معمولا با نیروی مولد برق 3 فاز کار می کند. بنابراین آنچه توان مفید موتور جرثقیل برقی است تا مواردی چند برابر توان اسمی خود جرثقیل برقی است. از این رو آنچه به عنوان تناژ برای جرثقیل برقی معرفی میشود بیشتر معرف توان زنجیر و متعلقات لیفتینگ می باشد. در بسیار از موارد برای افزایش توان لیفتینگ جرثقیل برقی یک اسلینگ جدید زنجیری همراه با قلاب به آن اضافه می کنند که در این صورت جرثقیل برقی با توان 2 تن با افزودن اسلینگ اضافی و یا به اصطلاح دوبل کردن آن به توان 4 تن میرسد. بنابراین در هنگام درخواست و خرید جرثقیل برقی همواره باید در نظر داشت که جرثقیل برقی با توان و تناژ درخواستی شما میتواند دو قیمت متفاوت داشته باشد یکی قیمت توان اسمی آن و یکی قیمت جرثقیل برقی. این بدان معنا است که میتوان با دوبل کردن زنجیر و قلاب جرثقیل برقی 1 تن را به 2 تن گسترش داد اما جرثقیل برقی 2 تن با توان اسمی 2 تن در واقع با موتور و ترولی 2 تنی و قابلیت افزایش به 4 تن تولید شده است.
جرثقیل های برقی از نظر کارکرد در سه نوع دوکاره (اتصال قلاب در سقف) ، 4 کاره (اتصال بر روی ریل از طریق ترولی) و 6 کاره یا جرثقیل دروازه ای موجود می باشند که در حالت دو کاره تنها قابلیت لیفتینگ، در حالت 4 کاره با حرکت ترولی بر روی ریل قابلیت جابجایی افقی و در حالت 6 کاره حرکت در تمام جهات را دارند. فروشگاه سیم بکسل هاردوایر وارد کننده انواع جرثقیل های برقی با برند کیتو، دماگ و برند های معتبر دیگر می باشد. جرثقیل برقی سیم بکسلی بصورت تک فاز و سه فاز تولید میشود که یکی از برند های معتبر تولید کننده آن بالکانکار بلغارستان می باشد. اغلب استاندارد های تعیین کیفیت مرتبط با جرثقیل های برقی از نوع امنیتی بوده و بالاخص بر حسب کیفیت زنجیر و اتصالات لیفتینگ صادر میشوند. اغلب برند های جرثقیل برقی موجود در ایران دارای سرتیفیکت های معتبر و استاندارد های اتحادیه اروپا می باشند. در خرید جرثقیل های برقی کیفیت سیستم الکترونیکی و الکتروموتور از اهمیت ویژه ای برخوردار است و در کنار شفت ها و بلبرینگ ها و سیستم های ترمزی تعیین کننده طول عمر جرثقیل برقی می باشند.
جرثقیل های برقی دو سرعته دارای یک سرعت کند و یک سرعت تند در کاربری هستند. تغییر سرعت در این جرثقیل ها با بکارگیری موتور های الکتریکی دو سیم پیچ و یا با استفاده از یک اینورتر در اتصال موتور الکتریکی حاصل می شود. سرعت بالای کاری جرثقیل برقی 2 سرعته تقریبا با سرعت جرثقیل های تک سرعته برابر می باشد. در واقع سرعت پایین و بسیار کند این سری از جرثقیل های سقفی برقی می باشد که سبب کاربری صنعتی انها می شود.
در صنایع اغلب از جرثقیل برقی 2 سرعته برای کاربری های دقیق یعنی در جایی که قطعه کار پس از لیفتینگ نیاز به جای گذاری در موقعیت مکانی بسیار دقیقی دارد استفاده می شود. از جرثقیل های برقی 2 سرعته در سد سازی، پل سازی و در تعمیر قطعات صنعتی سنگین مانند تعمیر گیربکس های صنعتی و دیزل ژنراتور ها استفاده بسیاری می شود. این سری از جرثقیل های برقی دارای یک دسته راهنما با دو دکمه یکی برای کنترل لیفت و دیگری برای کنترل ترولی یا کالسکه هستند. دکمه کنترل لیفت این جرثقیل های برقی از دو پله و فاز تشکیل شده است که پله اول سرعت اصلی جرثقیل و فشرده سازی بیشتر دکمه پله دوم یعنی سرعت کند را فعال می کند.
جرثقیل های برقی زنجیری بصورت تک فاز و جرثقیل های برقی سیم بکسلی بصورت تک فاز اغلب در واقع بصورت وینچ در بازار یافت می شوند. در حالیکه جرثقیل برقی زنجیری تک فاز تا تناژ 5 تن تولید می شود نمونه های وینچ اغلب بصورت دوبل دارای ظرفیت وزنی حداکثر 2 تن هستند.
جرثقیل برقی تک فار در بازار ایران اغلب با برند چینی کاتو یافت می شود که بصورت دو کاره یعنی همراه با یک قلاب سقفی برای لیفتینگ عمودی بار مورد استفاده قرار می گیرد. این جرثقیل با برق 220 ولت شهری نیز کار کرده و بر خلاف جرثقیل های 3 فاز که گیربکس آنها در روغن کار می کند گیربکس این جرثقیل بصورت خشک کار کرده و از این رو تولید صدای بیشتری می کند. به سبب جبران کاهش ولتاژ جرثقیل برقی تک فاز ای یک الکتروموتور بسیار قدرتمند که در تناژ برابر نسبت به نمونه های سه فاز سایز بزرگتری دارد استفاده می کند.
